Gayrimenkullerin alım satımından sürekli gelir elde eden kişilerin bu satışlardan elde ettiği kazançlar ticari kazanç olarak nitelendirilir. Gayrimenkulün beş yıl içerisinde elden çıkarılmasından elde edilen gelir ise değer artışından sağlanan gelir olarak nitelendirilir.
Bir yıl içerisinde yapılan gayrimenkul satışının yapan kişi tarafından ticari kazanç mı sağladıkları yoksa değer artışı kazancımı sağladığının tespit edilmesi önemlidir. Kişiler konu hakkında yeterli bilgiye sahip olmaması durumunda vergi ödemelerinde yapılan hatalar nedeni ile cezalı vergi borcu ile karşılaşabilmektedirler. Bu durumu önlemek için gayrimenkul satışlarında gelir vergisi kanunu ile bazı düzenlemeler yapılmıştır.Gelir Vergisi Kanununa Göre Yapılan Yasal Düzenleme
Gayrimenkullerin alım satımından sürekli gelir elde eden kişilerin bu satışlardan elde ettiği kazançlar ticari kazanç olarak nitelendirilir. Gayrimenkulün beş yıl içerisinde elden çıkarılmasından elde edilen gelir ise değer artışından sağlanan gelir olarak nitelendirilir. Satıştan elde edilen gelirin vergilendirilmesi gayrimenkulün elde tutulma zamanı göz önünde bulundurularak belirlenir. Gayrimenkul satışından elde edilen gelirin vergilendirmesinde de bazı istisnalar söz konusudur. Değer artışından sağlanan kazançlar belirlenen istisna sınırının üzerinde ise %15 ile %35 arasında değişmektedir. Gayrimenkullerin alım satımından kaynaklanan gelirlerin vergi cezasına engel olmak için gayrimenkulün tapudaki gerçek bedeli üzerinden beyan edilmesi gerekmektedir.
Gayrimenkul Satışından Sağlanan Gelirin Ticari Olduğu Nasıl Belirlenir?
Konuya ilişkin düzenlemeye göre bir gayrimenkulün satış gelirinin ticari olduğunu belirlerken:
*Alım satım işlemlerinin sayısına
*Şahsi ihtiyaç sınırını aşıp aşmamasına
*Alım satımın ticari amaç ile yapılıp yapılmadığına
*Alım satım işleminin sebebine
*Sağlanan kazancın ticari olma potansiyeline
*Yapılan işlemin servetin korunması veya servetin biçim değiştirmesi niteliğine uyup uymamasına
*Veraset yoluyla intikal eden gayrimenkulün satışından sağlanan karın ticari kazanç konusuna girip girmediğine
*Kişinin ticari kazanç mükellefi olup olmadığına bakılarak karar verilir.
Vergilendirilmeyecek Gayrimenkul satışları
Miras yoluyla elde edilen gayrimenkullerin satışından elde edilen gelirler vergilendirilmemektedir. Ancak miras yoluyla edinilen gayrimenkul karşılıksız intikal ettiğinden bu gayrimenkule veraset ve intikal vergisi uygulanır. Beş yıldan faza elde tutulan gayrimenkulün satışından elde edilen gelirde vergilendirilmez. İkamet edilen gayrimenkulün satışından elde edilen gelirde vergilendirilmeyecek gayrimenkul satışı sınıfına girmektedir. Bunların yanı sıra gayrimenkulün satışının veya devrinin mücbir sebeplerden ya da zorunluluk nedeninden yapılan satışlarda vergilendirilmeyecek gayrimenkul satışları sınıfına girmemektedir.