Türkiye deprem ülkesi olmanın faturasını çok kısa bir süre önce acı bir şekilde ödedi. 50 binden fazla insan hayatını kaybederken 650 bin konut kullanılmaz hale geldi. Yaşanan felaketin büyük olması depremlere yönelik bir hassasiyet oluşmasını sağlarken buna dair bazı çözüm önerileri gündeme gelebiliyor. Deprem erken uyarı sistemi de bu konuda alternatif bir çözüm önerisi olabiliyor.
Deprem sırasında ve sonrasında oluşacak zararların en aza indirilebilmesi için yalnızca konutlarda değil işyerlerinde, kamu binalarında, hastanelerde, okullarda önlem alınması şart. İş sağlığı ve güvenliği uzmanları, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereği ‘tüm kurum ve kuruluşların çalışanlarının ve müşterilerinin can güvenliğine yönelik önlemleri almakla yükümlü’ olduğuna ve tedbir almanın yasal zorunluluk olduğuna dikkat çekerek, kurumlara deprem erken uyarı sistemi kullanmaları çağrısında bulunuyor. Uzmanlar, deprem erken uyarı sistemlerinin zorunluluk haline gelmesi gerektiğini ifade ediyor.
TEDBİR ZORUNLU
İş Güvenliği Uzmanı A. Tuna Seyyar, konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı:
“Yasalar bize açıkça çalışan ve müşterilerimizin güvenliğini sağlayacak tedbirleri almamızı, teknolojiyi anlık olarak takip ederek kurum ve kuruluşlarımıza uygulamamızı veya onlara bu alanda rehberlik etmemizi emrediyor. Özellikle İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik’te işverenlerin sorumluluklarına bakıldığında 2 önemli husus karşımıza çıkıyor. Bunlar; ‘İşverenler acil durumların olumsuz etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı tedbirleri alır. Acil durumlarda enerji kaynaklarının ve tehlike yaratabilecek sistemlerin olumsuz durumlar yaratmayacak ve koruyucu sistemleri etkilemeyecek şekilde devre dışı bırakılması ile ilgili gerekli düzenlemeleri yapar’ olarak ifade ediliyor.”
KAYIPLAR AZALIR
6 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta 13.24’te meydana gelen ikinci büyük depremi hatırlatan Seyyar, “Bu deprem bize açıkça gösterdi ki eğer okul, banka, market gibi işyerlerine erken uyarı sistemi kurulabilseydi can ve mal kayıpları bu kadar çok olmayacaktı. Biz de deprem erken uyarı sistemlerini araştırmaya başladık ve Yıldız Teknik Üniversitesi Yıldız Teknopark’ta bulunan Edis adlı bir kurumun birkaç ay önce hizmete vermeye başladığını tespit ettik. Akabinde başta kendi binamız olmak üzere tüm hizmet verdiğimiz kurum ve kuruluşlara ivedilikle kurulması konusunda çalışma başlattık” diye konuştu.
OKUL, HASTANELERE ÜCRETSİZ
Üniversite ile iletişime geçip firmadan bilgi aldıklarını da ifade eden Seyyar, “Şu an sadece Marmara Bölgesi için deprem erken uyarı sinyali verebiliyorlarmış ancak birkaç yıla kadar Türkiye genelini kapsayacak şekilde çalışmalarını sürdürüyorlarmış. Umarız bu teknoloji mümkün olan en kısa sürede hem ülkemiz hatta dünya geneline yayılır hem de gerekli kurum ve kuruluşlara entegre edilir” dedi.
Seyyar, erken uyarı sisteminin okul, hastane gibi alanlara tamamen ücretsiz olarak sinyal hizmeti verdiğini de sözlerine ekledi.
Deprem erken uyarı sistemi deprem meydana gelmeden kısa bir süre önce yer altından aldığı titreşimlerden hareketle deprem olacağını bildiriyor. Kısa da olsa insanlara deprem anında güvenli alanlara geçebilmek için bir süre veriliyor. Bu şekilde ağır kayıpların yaşanması bir miktar da olsa önlenebiliyor. Kahramanmaraş depreminde bu sistem kullanılabiliyor olsaydı şu anda hayatını kaybeden vatandaşların önemli bir kısmı hayatta kalma şansı elde edebileceklerdi.