Emlakçılar ile taşınmaz satmak, kiralamak ya da satın almak isteyen kişileri en çok karşı karşıya getiren konuların başında kaparo ödemeleri yer almaktadır.
Taşınmaz alış, satış ve kiralama işlemlerinde bilindiği üzere emlakçılar kesin satış ya da kiralama işlemi kesinleşene kadar güvence parası olarak belirli oranlarda kaparo almaktadır. Bu kaparo tutarı ödeyen tarafın satıştan ya da kiralama işleminden vazgeçmesi durumunda emlakçının sunduğu hizmetin ödemesini kesin olarak alması açısından güvencedir. Kaparoya konu olan taşınmazın kiralanması ya da satışı kesinleştiği anda emlakçı komisyonu için ödenecek tutardan verilen kaparo bedeli düşülerek tahsilat gerçekleştirilir.
Emlakçı Kaparo Alabilir Mi?
Evet, emlakçının sözleşme karşılığında belirli bir oranda kaparo alma hakkı bulunmaktadır. Bu süreçte tarafların kendi haklarını korumak adına imzalamış oldukları kaparo sözleşmesinin maddelerini çok iyi incelemeleri gerekir. Örneğin konut kredisi çekilerek sözleşmeye konu olan taşınmaz satın alınacaksa satın almak isteyen tarafın komisyon sözleşmesine "konut kredisi onayı alınması durumunda konut satın alınacaktır" ibaresini koyması çok önemlidir. Bu sayede konut kredisi reddi nedeni ile kredi onayı alınamaması halinde sözleşmeden vazgeçilmesi halinde kişi verdiği kaparo ücretini geri alma hakkına sahiptir. Ancak sözleşmeye böyle bir madde yazılmaması durumunda bu ücretin geri alınması kesinlikle mümkün değildir.
Kaparo Ne Kadar Olur?
Emlakçının sunduğu hizmet için alması gereken kaparo tutarı ile ilgili olarak uygulanan yasal bir sınırlama bulunmamaktadır. Yani satış ya da kiralama bedelinin belirli bir yüzdesi kadar kaparo alınmasını söyleyen kanuni bir yükümlülük yoktur. Ancak genelde emlakçılar yapılan işlemlerde işleme konu olan satış ya da kiralama bedelinin yüzde 10'u oranında kaparo alınmasını tercih etmektedir. Yani 300 bin liralık bir konut satışı için 30 bin lira gibi bir kaparo alınmaktadır. Kiralama işlemlerinde ise genelde bir kira bedeli kaparo olarak alınır.
Kaparo Alınmasının Amacı Ne?
Aslında bu paranın alınmasının en büyük nedeni emlakçının haklarının korunması ve kişinin satıştan ya da kiralamadan vazgeçmesi durumunda uğranılacak olan zararın tazmin edilmesini sağlamak amacı ile güvence parası alınmasıdır. Ancak günümüzde söz konusu uygulama sıklıkla emlak kaparo dolandırıcılığı haberlerine konu olmakta, taraflar arasında yaşanan anlaşmazlıklar mahkemelere taşınmaktadır. Emlakçı kaparomu vermiyor diyen kişiler konuyu Sulh Hukuk Mahkemeleri üzerinden yargıya taşıma hakkına sahiptir.