Kira artış oranı hesaplama formülü ile alakalı olarak dikkat çekici bir değerlendirme yapıldı. Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Umut Yeniocak, kira sözleşmelerinde artış oranı olarak uygulanan “TEFE/TÜFE ortalaması” veya “ÜFE/TÜFE ortalaması” formülünün yeniden değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti. Umut Yeniocak konuya dair, “Kanunda veya sözleşmede TEFE ifadesinin kullanılan hükümleri, Yurt İçi Fiyat Endeksi olarak değerlendirilmelidir.” dedi.
TEFE’nin artık kullanılan bir istatistik türü olmadığını söyleyen Umut Yeniocak, “TEFE yerine Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) oranı kullanılıyor. Türk Borçlar Kanunu’nun 344. maddesi konut ve çatılı iş yeri kiralarının kira artış oranlarına sınırlama getiriyor. Buna göre bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksinde 12 aylık değişim oranı kira artış oranı olarak kullanılıyor.” ifadelerini kullandı.
ESKİ FORMÜL GEÇERSİZ OLDU
Kira sözleşmelerinde kullanılan TEFE/TÜFE ortalaması veya ÜFE/TÜFE ortalaması formüllerinin üst sınır olan TÜFE’yi geçtiğini belirten Umut Yeniocak, “ÜFE oranı uzun yıllardır TÜFE’nin üzerinde bulunuyor. Böylece ÜFE + TÜFE bölü iki hesabını yaptığınızda alacağınız sonuç TÜFE’nin üstündedir. Yani kira artış oranı tavan artış miktarının üstünde çıkmaktadır. Bundan dolayı sözleşmelerde “TEFE/TÜFE ortalaması” veya “ÜFE/TÜFE ortalaması” formülü geçersizdir. Bu maddenin bulunduğu sözleşmelerde kira artış oranı yine TÜFE üzerinden yapılacaktır.” şeklinde konuştu.
2019'DA DEĞİŞİKLİK YAPILDI
2019 yılında konuya dair iki kanun değişikliği yapıldığını söyleyen Umut Yeniocak, “Kira artış oranı olarak belirlenen TÜFE kriteri 2019 yılından önce ÜFE şeklindeydi. Yani “TEFE/TÜFE ortalaması” veya “ÜFE/TÜFE ortalaması” formülü 2019 yılından önce geçerliydi. Ocak 2019’dan itibaren bu sınırlar aşıldığı için geçersiz olmuştur. Ocak 2019’dan önce Yargıtay uygulamasına göre sözleşmedeki kira artış oranı neyse herhangi bir sınırlama olmaksızın bu oran kullanılıyordu.” dedi.
ESKİ TARİHLİ SÖZLEŞMELERE DE UYGULANIR
Konuya dair son bir değerlendirme yapan Umut Yeniocak, “Ocak 2019’da yürürlüğe giren kurallar eski tarihli kira sözleşmelerine de uygulanmalıdır. Buna herkes dikkat etmelidir. Kimse sözleşmesi eski tarihli olduğu için yeni kurala uymamazlık edemez. Kira artışları TÜFE ile hesaplanmaktadır ve eski tarihli sözleşmelere de bu kendiliğinden uygulanır.” ifadelerini kullandı.