Kahramanmaraş merkezli gerçekleşen deprem felaketinin faturası Türkiye için çok ağır oldu. İnsanlar artık depreme karşı çok daha duyarlı hale geldiler. Akla ilk gelen ise deprem riski bulunan bölgeler olsun veya olmasın evlerin depreme karşı dayanıklı olup olmadığının öğrenilmesi oldu. Bu konuda vatandaşlar deprem riski raporu almak için ilgili kuruluşlara başvuru yağdırmaya başladılar. Deprem riski karşısında atılacak adımları Yapı Denetim ve Deprem Mühendisleri Derneği Başkanı Nazmi Şahin açıkladı.
DEPREM PERFORMANS ANALİZİ NASIL YAPTIRILIR?
Binaların depreme karşı nasıl kontrol ettirilebileceğini açıklayan Nazmi Şahin, “Yaşanan depremin ardından hepimiz yaşadığımız evlerin deprem karşısındaki durumu hakkında şüpheye düştük. Binalarımızın sağlamlığına ikna olabilmemiz için bazı yöntemler bulunuyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından lisanslandırılmış kurum ve kuruluşlar aracılığı ile binaların risk durumlarını öğrenebiliriz. Bu durumda maliklerden birinin veya kanuni temsilcisinin başvurusu ile kentsel dönüşüm süreci başlar. İkinci bir yöntem olarak da vatandaşlarımız özel proje bürolarına başvuru yaparak binalarının ve evlerinin deprem performans analizlerini çıkarttırabilirler.” dedi.
EVİNİZ RİSKLİ ÇIKARSA NE OLUR?
Yapılan incelemede evin riskli çıkması halinde yapılacak olan işlemleri de açıklayan Nazmi Şahin, “Yapınız için resmi olarak başvuru yapıp deprem analizini yaptırdığınızda eğer riskli yapı kararı çıkarsa o zaman idare 60 gün içerisinde binanın tahliye edilmesi için süre verir. Eğer bu sürede bina tahliye edilmezse 30 gün daha süre verilerek bu sürenin sonunda da elektrik, doğalgaz ve su gibi bağlantılar kesilip yıkım süreci başlatılır. Özel proje bürolarında risk analizi yaptırılmışsa o zaman bina yönetiminin kentsel dönüşüm için karar alması gerekir. Yapının akıbetine kat malikleri karar verirler. Bina riskli çıkmışsa bakanlığa başvurulursa yine tahliye kararı alınır.” ifadelerini kullandı.
Binada herkesin deprem kontrolü için anlaşma sağlamasına gerek olmadığını söyleyen Nazmi Şahin, “Kat maliklerinin birinin başvurusu kentsel dönüşüm sürecinin başlaması için yeterlidir. Çıkan rapora 15 gün içerisinde itiraz edilebilir. Bakanlı bu itirazı değerlendirmeye alır ve raporda bir eksik veya hata yoksa yıkım kararını onaylar ve başka bir itirazı da kabul etmez. Yönetim kararı ile deprem performans analizi yaptırılmışsa kat maliklerinden birisinin itirazı ile hukuki süreç başlayabilir.” şeklinde konuştu.
MALİYETİ NE KADARDIR?
Maliyetler konusunda da bilgi veren Nazmi Şahin “Binaların deprem performans analizinin yapılması sırasında bazı giderler ortaya çıkacaktır. Test ve analiz giderleri, değerlendirme mühendisliği giderleri, performans analizi giderleri, yeniden projelendirme giderleri, yeniden projelendirmede gerçekleştirilecek imalatların giderleri çıkmaktadır. Binalar riskli çıkmazsa projelendirme giderleri de olmayacaktır. Tüm bu giderler bölge bazında değişiklik gösterebiliyor. 500 metrekareye kadar oturumu olan ve 3 katı geçmeyen yapılarda test ve laboratuvar ücretleri 30-40 Bin TL olabiliyor. İlave her kat için de bu gider yüzde 10 oranında artıyor.” dedi.