İnşaat yapım sürecinde veya daha sonradan planlara aykırı olarak yapılan ve kaçak kat olarak bilinen eklemelerin ne gibi cezai yaptırım karşılığı olduğuna dair büyük bir merak yaşanıyor. Kaçak kat nedir, kaçak kat yapmanın cezası var mı? Kaçak kat çıkanlara hangi cezalar verilebilir?
KAÇAK KAT NEDİR?
Bir inşaat yapılırken o inşaat için yapı ruhsatı alınmalıdır. Yapı ruhsatı alınırken inşa edilecek binanın planları belediyelerin ilgili birimlerine onaylatılır. Ancak inşaat yapımı ruhsat alınmadan başlanmışsa veya ruhsata aykırı olarak fazladan kat çıkılmışsa bu ek kısımlara kaçak kat denilmektedir.
KAÇAK KAT NASIL TESPİT EDİLİR?
Kaçak kat tespit edilmesi belediyelerin ilgili birimlerinin kayıtları ile mevcut inşaatların karşılaştırılması ile yapılabilir. Belediye kayıtlarında inşaatın bir kısmının olmaması karşılaştırmalı olarak tespit edilebilir. Bu durumda kaçak kat çıkıldığı belgelenmiş olur. Kaçak kat inceleme ile de şikayet ile de belirlenebilir.
KAÇAK KAT TESPİT EDİLİRSE NE OLUR?
Belediyelerin ilgili birimleri veya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın alakalı birimleri bir yapının kaçak kat çıktığını tespit edebilirler. Bunun tespit edilmesi ile yapının yasal sahibine kaçak kat ile alakalı olarak bildirimde bulunularak aykırılığı düzeltmesi istenir.
İmar Kanunu'nun 32. maddesine göre kaçak tespiti yapılan bir binada aykırılık giderilirse herhangi bir cezai yaptırım devreye girmiyor. Ancak uyarı yapılmasına ve aradan 30 gün geçmesine rağmen ruhsata aykırı kısımdaki kaçak durumu giderilmemişse bu sefer cezai yaptırımlar devreye alınabiliyor.
KAÇAK KAT ÇIKMANIN CEZASI NEDİR?
Kaçak kat çıkmanın bazı cezai durumları bulunmaktadır. İmar Kanunu'nun 42. maddesine göre kaçak tespiti yapılmasının ardından on iş günü içerisinde ilgili idare tarafından sorumlular hakkında idari müeyyideler uygulanmaktadır. Bu idari müeyyideler üstlenilen her bir sorumluluk için ayrı ayrı uygulanmaktadır.
Kaçak yapı tespiti durumunda yapı sahibine, yapı müteahhidine ve aykırılığı altı iş günü içerisinde idareye bildirmeyen fenni sorumlulara ceza verilebilir.
Kaçak yapı için ceza verilirken yapının mülkiyet durumu, bulunduğu bölgenin özellikleri, nitelik, sınıf, yerleşime ve çevreye yaptığı etki, can ve mal emniyetini tehdit edip etmemesi, kaçaklık durumunun büyüklüğü gibi kriterlere bakılır.
İlgili kanun maddesine göre kaçak yapı için para cezası verilmektedir. Yukarıda sayılan tüm kriterler değerlendirildikten sonra sorumlulara 500 TL'den az olmamak şartıyla idari para cezaları verilmektedir.