Kamu tarafından vatandaşların mülkiyetlerinde bulunan taşınmazlar belirli bir bedel karşılığında kamulaştırılarak çeşitli projelerde kullanılmaktadır. Bu projeler bir yol inşaatı olabildiği gibi, bir fabrika inşaatı veya bir kamu kurumu binası inşa etme gibi çeşitli niteliklerde olabilir. Yapılan kamulaştırma ile alakalı olarak süreçler oldukça merak edilen gayrimenkul soruları arasında bulunmaktadır. Peki kamulaştırma nasıl olur, kamulaştırma bedeli nasıl ödenir?
KAMULAŞTIRMA NASIL YAPILIR?
Bir arazide veya arsada kamulaştırma uygulanacaksa öncelikle hak sahipleri ile kamulaştırma ile yetkili olan kurum arasında kamulaştırma bedeline ilişkin bir görüşme gerçekleşir. İlgili kamu kurumlarının hukuk birimleri uzmanlarca yapılan kamulaştırma bedeli tespit çalışmaları sonucunda hak sahiplerine bir teklifte bulunurlar. Bu teklif kabul edilirse yasal süresinde ödemeler gerçekleştirilerek kamulaştırma tamamlanır.
KAMULAŞTIRMA DAVALARI
Türkiye'de kamulaştırma yapılacak araziler veya arsalar için yetkili kurumların değer teklifleri genellikle vatandaşlar tarafından kabul edilmemektedir. Böyle bir durumda da kamulaştırma davaları başlamaktadır. Teklif mülk sahibi tarafından kabul edilmeyince yetkili idare mahkeme yoluna başvurur. Bu mahkemede kamulaştırma uygulanacak alan için bir değer tespiti yapılır.
KAMULAŞTIRMA BEDELİ NASIL TESPİT EDİLİR?
Kamulaştırılacak arazinin veya arsanın değerinin tespit edilebilmesi için bilirkişi ataması gerçekleştirilir. Bilirkişi atamasının yapılmasının ardından hazırlanacak olan bilirkişi raporunda değer tespiti arazinin bulunduğu yerin emlak değerleri, araziye emsal olabilecek taşınmazların değerleri, taşınmazdan elde edilen yıllık gelirler gibi değişkenlerle hesaplanır. Mahkeme de bilirkişi raporundan yola çıkarak ve tarafların taleplerini de alarak kesin bir değer tespiti yaparak hüküm verir.
KAMULAŞTIRMA BEDELİ NE ZAMAN, NASIL ÖDENİR?
Mahkemece kesinleşen kamulaştırma bedelinin tespitinin ardından ise ödeme aşaması başlamaktadır. Anlaşma tutanağının tanzim tarihinden itibaren 45 gün içerisinde kamulaştırma bedeli ödenir. Tapudaki resen tescil işleminden sonra hak sahibi vatandaşların banka hesaplarına kamulaştırma bedelleri yatırılır.
KAMULAŞTIRMA BEDELİ PEŞİN Mİ YOKSA TAKSİTLİ Mİ YATIRILIR
Kamulaştırma bedellerinin ne şekilde yapılacağına dair kanunda ucu açık bir durum bulunmaktadır. 2942 sayıolı kanuna göre kamulaştırma bedeli ödemeleri taksitli veya peşin olarak yatırılabilir. Taksitli ödeme yapılırsa 1 peşin ve 5 taksit şeklinde ödeme işlemi gerçekleştirilir.