Maliye Bakanlığı'nca geçtiğimiz yıllarda hazırlanan ve halen yürürlükte olan düzenleme kapsamında kira artış oranı hesaplaması enflasyon verilerine göre yapılıyor. Kira sözleşmesi yenileyecek olan ev sahibi ve kiracılar, TÜİK tarafından her açıklanan 12 aylık TÜFE oranları üzerinden zam tutarını belirliyor.
2022 yılı Mart ayı geneli için açıklanan kira artış oranı TÜFE oranlarına göre yüzde 26 oldu. Bu zam oranı ile birlikte 1000 TL ev kirası ödeyen bir kiracı tavan orandan yeni sözleşme imzalaması durumunda 1260 TL kira ödeyecek.
KİRA ARTIŞ ORANINDA TAVAN HESAPLAMA FORMÜLÜ DEĞİŞSİN TALEBİ
Emlak sektöründen ise son dönemlerde kira artış oranlarında değişim yapılması talep ediliyor. İki ayrı talebin olduğu sektörde bazı uzman isimler kira artış oranlarının düşürülmesini önerirken bazı isimler ise kira artış oranlarında tavan uygulamasının eski sisteme dönsün istiyorlar.
Sektör temsilcilerinden gelen açıklamalarda kiralara yapılacak zam oranlarına geçici sınırlama getirilmesi istendi. Kirada oturan vatandaşların yüzde 25'lik yüzde 26'lık zam oranları ile çok zorlandığını ifade eden sektör temsilcileri bunun yanında artan tahliye davalarına dikkat çektiler. Sektör temsilcileri ayrıca yaşanan sorunların çözümü için belli bir zam sınırı belirlenmesi, 5 yılı dolan kiracıdan bölge rayiç bedeli isteme süresinin 8 yıl olarak uygulanması ve kirada oturanlara kira yardımı yapılması gibi seçenekler sundular.
Bu açıklamaların yanında İstanbul Gayrimenkul Değerleme Kurucu ve Yönetici Ortaklarından Ahmet Büyükduman'da kendi görüşlerini açıkladı. Bu dönemde kiracılar kadar ev sahiplerinin de mağdur olduğunu söyleyen Büyükduman, yaşam maliyetinin yüzde 55 arttığını ancak kira gelirlerinin yüzde 26 yükseldiğini söyledi. Bu durumda kaybedenlerin mülk sahipleri olduğunu ifade ederek kira artış oranında sınırlama getirilmesi durumunda olabileceklere değindi. Ahmen Büyükduman kira artış oranlarında sınırlama olması durumunda olabilerek dair "Eğer bunu daha da kısıtlayacak önlemler getirilirse bu sefer de konut bir yatırım enstrümanı olmaktan çıkar ve piyasada kiralanacak ev bulunamayabilir" yorumu yaptı.
BİR BAŞKA ÇÖZÜM ÖNERİSİ DE MASADA
Emlak sektöründe kiralık konut sorununa ilişkin bir başka değerlednirme ise Avukan Ali Güvenç Kiraz'dan geldi. Kiralık konut sorununda neler yapılabileceğine ilişkin görüşlerini aktaran Kiraz "Kira gelirine endeksli konut üretimini teşvik etmek ve bu konuda ciddi bir düzenleme yapmak, Farklı niteliklerle kullanılan taşınmazların konuta dönüştürülmesi konusunda mevzuat değişiklikleri yapmak, vergi, harç vb. desteği sunmak," seçeneklerini masaya yatırdı.
Kiraz konuşmasında ayrıca dönüşümde riskli alan bazlı kentsel dönüşümün önünü hızla açılmasını, bu alanlarda yenilenmenin çok hızlı yapılmasını, ev almakta zorlanan gençler, dar gelirliler veya yeni evliler için düşük kira bedeliyle ödeyebilecekleri sosyal konutlar yapılmasını önerdi.