Kira artışları, kira sözleşme süresinin dolduğu tarihten itibaren açıklanan 12 aylık TÜFE ortalaması alınarak hesaplanmaktadır. Ev sahiplerinin yasal olarak TÜFE oranı üzerinde artış yapma hakları bulunmamaktadır. 2022 yılı için kira artış oranı yüzde 19,60 olarak belirlenmiştir. Peki, ev sahipleri TÜFE oranının altında ya da üstünde kira zammı yapabilir mi?
KİRA ARTIŞ ORANININ ÜZERİNDE YA DA ALTINDA ZAM YAPILIR MI?
Türk Borçlar Kanunu'na göre, ev sahibi ve kiracılar arasında yapılan kira sözleşmesinde, kira bedelinde yapılacak atışa ilişkin anlaşma yapabilirler. Fakat taraflar kira bedeli artışı konusunda tamamen serbest bırakılmamaktadır. Türk Borçlar Kanunu'nda tarafların kira bedelinin artışına ilişkin anlaşmalarının yalnızca bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamaya göre, değişim oranını aşmamak şartıyla geçerli olacağı belirtilmiştir.
Buna göre, taraflar arasındaki kira sözleşmesinde TÜFE'den daha yüksek bir oran belirlenmesi durumunda, artış oranı tüketici fiyat endeksi oranı ile sınırlı kalacaktır. Bu sebeple, kiracının TÜFE oranından daha çok bir artış yaparak kira bedeli belirlemesi halinde söz konusu düzenlemenin kiracı yararına emredici nitelik taşımasıyla, fazla ödediği kısmı sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre isteyebilmesi ya da daha sonra alacağı kira bedelleri ile takas yapması mümkün olmaktadır.
TÜFE'nin üzerinde artış yapmak için belirlenmiş bir sınırlama bulunurken, TÜFE oranının altında bir artış yapmaları için hukuki bir engel yoktur. Tarafların sözleşme ile kararlaştırdıkları artış oranı tüketici fiyat endeksinden düşük ise sözleşmede kararlaştırılan artış oranı uygulanmalıdır. Yani ev sahibi ile kiracı arasında düşük kira artış oranı konusunda anlaşma yapılmış ise bunu bir koşula bağlamadan gerçekleştirebilecekler.