Türkiye'deki kira artışlarının önlenebilmesi amacıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı çalışma yürütüyor. Bakanlıkların üzerinde durduğu düzenlemenin 'tapu rayiçli model' olduğu ileri sürüldü.
Habertürk'te yer alan habere göre, kira artış oranına getirilecek kısıtlamanın kiraya tapu rayiçli model olduğu iddia edildi.
Kiraya tapu rayiçli model mi getirilecek?
Muharrem Sarıkaya'nın köşe yazısında, konu üzerinde çalışanlar ile hazırlık ekibinde bulunanlarla sohbet etme imkanı bulduğu ve bu açıklamaları ona göre yaptığı belirtilerek bir dizi iddia sunuldu. Bakanlıkların kiraya tapu rayiçli model üzerinde çalıştığı, hazırlık ekibinin düzenlemeyi belli bir noktaya getirdikten sonra gerisini kabineye bıraktıklarını söyledi.
Tapu rayiçli bedel modeli ile, kiraya düzenleme getirilirken devletin gerçek vergi gelirine ulaşmasının da önü açıldığı ve buna vatandaşın teşvik edildiğini belirten Sarıkaya, yeni düzende odağına evlerin genelde belediyeler tarafından belirlenenin uygulandığı tapu rayiç bedellerini koyduğunu e ona göre ikili yöntem uygulanacağını ifade etti.
Sisteme göre, bir evin tapuya esas rayiç bedelinin 20 yıllık kira gelirine eşit olması ilkesiyle hareket ediliyor ve örneğin bir evin tapu rayiç bedeli 240 bin lira ise bunu 20 yıla bölüyor ve aylık kira bedeli 1000 lira çıkıyor.
Düşük olan miktar uygulanıyor
İkili sistemle, gerçek kira bedeline ulaşılıyor ve orada da TÜFE'nin 12 aylık ortalaması baz alınıyor. Mayıs ayında bu oran yüzde 34,46 olarak kaydedilmişti. Uygulama, kiracıyı koruyor ve hangi miktar düşükse o miktarın kira olarak belirlenmesi hükmü veriliyor.
Yukarıda verdiği örneğe farklı bir açıdan yaklaşan Sarıkaya, bir kişinin 600 lira kira ödediğini, rayiç bedel üzerinden hesaplama yapıldığında 400 lira artış yapıp kirayı 1000 liraya çıkarması gerektiğini söyleyerek parantez açıyor. Kirayı belirlerken ikinci etkenin TÜFE olması nedeniyle 600 liranın bu ayki oranı ile 206,76 lira artış belirleniyor.
Burada amaç kiracıyı korumak olduğu için kiracı rayiç bedel üzerinden kirayı 1000 TL'ye çıkarmak yerine TÜFE oranını baz alarak kirayı 806,76 liraya yükseltiyor.
Bu duruma tam tersi noktadan da bakan Sarıkaya, bir evin rayicinin 120 bin lira olduğunu, 20 yıla bölündüğünde kiranın 500 lira olması gerektiğini ancak 600 lira kira ödediği için artış yapmaması gerektiğini söylüyor.
Ancak enflasyona karşı da bir artış yapılmasının gerektiği belirtilerek, TÜFE oranının devreye girdiğini ve 206,76 liralık artış yapması gerektiğini söylüyor.
Sarıkaya'nın bu açıklamaları henüz resmi bir bilgi vadetmiyor. Sarıkaya, böyle bir sistem üzerinde çalışılmasının hem kiracıyı hem de ev sahibini koruyacağını ifade ediyor.