Türkiye'de emeklilik sistemi Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yönetiliyor. SGK mevzuatında hangi çalışanların hangi koşullarda emekli olabilecekleri net bir şekilde yer alıyor. Bunun yanında emeklilik hesaplamalarında bazı özel koşullara da yer veriliyor. Bu özel koşullar ise ön şartlı olarak uygulanabiliyor. Bu yolla bazı çalışanlar çok kısa süreli sigortalılıkları karşılığında emekli olma imkanı bulabiliyorlar.
10 YIL ÇALIŞMAYLA EMEKLİ OLUNUR MU?
SGK tarafından bir açıklama yapılarak 10 yıl çalışmayla emeklilik konusuna açıklık getirildi. Sigortalılar 10 yıl çalışmayla emekli olma imkanı bulabiliyorlar ama bu öyle herkesi kapsayan bir uygulama değil. Bu şartla emekli olabilmek için çalışanların çok ciddi bir rahatsızlık, iş kazası veya iş gücü kaybı geçirmeleri gerekiyor. Kamuoyunda malulen emeklilik adıyla da bilinen bu uygulama ile 10 yılla emekli olunabiliyor ama bu kapsamlı bir araştırmaya tabi tutulmayı gerektiriyor.
Öncelikle 10 yılla emekli olacak kişinin geçirdiği rahatsızlık nedeniyle iş gücü kaybının yüzde 60'ı geçmesi gerekiyor. Bu tespit sağlık kurulu raporu ile yapılıyor. SGK'ya başvuran sigortalı ya SGK'nın sağlık kurulu tarafından veya tam teşekküllü bir devlet hastanesinden rapor alması gerekiyor. Bu raporda yüzde 60 ve üzeri iş gücü kaybı tespiti yer alırsa emekli olmasına imkan sağlanıyor.
10 yılla emeklilik için uygulanan bir diğer koşul ise meydana gelen iş gücü kaybının sigortalı olduktan sonra gerçekleşmesi gerekiyor. Sigortalı olmadan önce bir hastalığı olanlar bu hastalık nedeniyle iş gücü kaybı yaşamışsalar bu imkandan yararlanma hakkı elde edemiyorlar.
1800 GÜN PRİM GEREKİYOR
SGK'nın 10 yıl çalışmaya emeklilik imkanı olarak bilinen emeklilik türünde sadece 10 yıllık çalışma yeterli olmuyor. Bu şekilde emekli olma hakkı elde edenlerden en az 10 yıl sigortalılık süresi isteniyor. Bunun yanında 1800 prim günü de toplaması isteniyor. Yani 10 yıl sigortalılık süresi, ve 1800 prim günü ile emekli olma imkanı veriliyor. Prim günü yeterli gelmeyenler borçlanma hakları varsa bu yolla da prim günlerini tamamlayabiliyorlar. Kaba bir hesapla 2013 yılında ilk defa sigortalı olan bir kişi 2023 yılında malullük şartlarının sağlanması koşuluyla 1800 gün ile emekli olabiliyor.