Türkiye’de emeklilik konusunda çok sayıda araştırma yapılıyor. SGK mevzuatının defalarca değişmesinden dolayı emekli olabilmek için farklı şartlara tabi olmak durumunda kalınabiliyor. Bazı özel durumlarda ise emekli olma imkanının çalışanlara verildiği pek bilinmiyor. Bundan dolayı emekli olabileceği halde yıllarca çalışmak durumunda kalan çalışanlar bulunuyor.
ERKEN YAŞLANMA NEDENİYLE EMEKLİ OLUNUR MU?
Sosyal güvenlik sisteminde bazı özel durumlar için çalışanlara erken emeklilik imkanı sağlanıyor. Bu özel durumların en kritik olanı ise erken yaşlanma olarak belirtiliyor. Erken yaşlanan veya vaktinden önce yaşlanarak çalışma hayatında kalma konusunda sıkıntı yaşayan çalışanlara belirli şartlar dahilinde erken emeklilik imkanı sağlanıyor.
KİMLER ERKEN YAŞLANMA İLE ERKEN EMEKLİ OLABİLİR?
Erken yaşlanma nedeniyle erken emeklilik hakkı verilen çalışanların kimler olabileceği merak ediliyor. Buna göre bu imkandan Bağ-Kurlular ile işçi statüsünde 4/A’lı olarak çalışanlar yararlanabiliyorlar. Bu kapsama giren çalışanlar erken yaşlanma gerekçesini öne sürmeleri ve bunu ispat etmeleri halinde farklı bir emeklilik şartı ile karşılaşarak erkenden emekli olup maaşa bağlanabiliyorlar.
ERKEN YAŞLANMA İLE NASIL EMEKLİ OLUNUR?
Erken yaşlanma nedeniyle emekli olmak isteyenlerin SGK’ya başvurup erken yaşlandığını iddia ederek emekli olmaları mümkün değil. Erken yaşlanma esasında bir sağlık sorunudur. Buna göre dikkat, algı, kavrama, hafıza gibi işlevlerde kayıp yaşanması gerekiyor. Bu yaşanan bilişsel yaşlanma, fizyolojik yaşlanma ve psikolojik yaşlanma durumları tespit edilenler erken yaşlanmış olarak değerlendirilerek erken emekli olma imkanı elde edebiliyorlar.
Erken yaşlanmanın çeşitli sağlık branşlarında sağlık kurulu raporları ile tespit edilmesi gerekiyor. Bu tespit ise bizzat Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Sağlık Kurulu tarafından yapılıyor. Erken yaşlandığına karar verilen çalışanlar 55 yaş ve 5400 prim günü şartları ile erken emekli olabiliyorlar. Bu şartları yerine getiren çalışanlar hemen emekli edilip emekli maaşına bağlanıyorlar.
ÇALIŞMA GÜCÜNDE KAYIP İLE ERKEN EMEKLİLİK İMKANI
Erken emeklilik imkanından çalışma güçlerinde kayıp yaşayan çalışanlar da yararlanabiliyorlar. Üstelik işe başlamadan önce bu kayıp durumu ile karşılaşanlar bile bu imkanı kullanabiliyorlar. İşe başlamadan önce malul olanlar ve iş gücü kaybı yüzde 60’dan az olanlar erken emekli olabiliyor. Bunun için bazı koşulların yerine getirilmesi gerekiyor. Ekim 2008’den önce sigortalı olanlar ve iş gücü kaybı yaşayanlar 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödemesi şartları ile emekli olabiliyorlar. Ekim 2008’den sonra işe girenler ise aynı koşulları sağlamaları halinde 15 yıl sigortalılık süresi ve 3960 gün prim ödemesi şartlarıyla erken emekli olabiliyorlar.