Türkiye’de çalışma hayatından çalışanların en önemli dayanakları kıdem tazminatı olmaya devam ediyor. Çalışanlar işverenlerinden belirli şartlar yerine getirilmişse her çalıştıkları yıl için kıdem tazminatı almaya hak kazanıyorlar. 15 yıl çalışması olan bir çalışan 15 yıllık kıdem tazminatını işvereninden talep edebiliyor. Peki kimler kıdem tazminatı alabilir? Kimlere kıdem tazminatı verilir?
KIDEM TAZMİNATI HANGİ ÇALIŞANLARA VERİLİR?
Genellikle kıdem tazminatı çalışanın işten çıkarılması durumunda işveren tarafından ödenen bir tazminat türü olarak bilinmektedir. Ancak işten çıkarılmayan hatta istifa ederek işten ayrılan bazı çalışanlar da kıdem tazminatı alabilmektedirler.
Kadın çalışanlara kıdem tazminatı için özel bir hak verilmiştir. Buna göre evlendikten 1 yıl içerisinde istifa eden çalışan kadınlar kıdem tazminatı almaya hak kazanırlar. Bu kanuni hakkın kullanılması engellenememektedir.
Erkek çalışanlar ise askerlik için işten ayrıldıklarında eğer kıdem tazminatını hak etmişlerse bu ödemeyi işverenlerinden talep edebiliyorlar. Ayrıca kadın ve erkek çalışan farketmeksizin emekli olmak için işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı alma hakkına sahiptirler.
Öte yandan bazı gerekçeler de çalışanın kıdem tazminatı hakkının kanun tarafından korunmasını sağlamaktadır. Eğer işveren çalışanını kıdem tazminatı almaması için istifaya zorlarsa ve bunu çalışan ispat ederse kıdem tazminatını alabilmektedir. Çalışanın primi eksik ödeniyorsa, maaşları aksıyorsa, bazı sosyal ve mali hakları verilmiyorsa ve tüm bu durumlar belgelenirse yine kıdem tazminatı alınabilmektedir.
Yıllık izinlerin tam kullandırılmaması, resmi ve dini tatillerde zorla çalıştırılıyorsa ve çalışanın haberi olmadan gir çık işlemi yapılıyorsa bunlar da kıdem tazminatına gerekçe olabilmektedir.
EMEKLİLİK YAŞINI BEKLEMEDEN KIDEM TAZMİNATI ALINABİLİR’
Çalışanlara emeklilik halinde işveren tarafından kıdem tazminatı ödemesi yapılabiliyor. Ancak burada çok önemli bir ayrıntı bulunuyor. Çalışan emeklilik şartları içerisinde yaş şartı hariç sigortalılık süresini ve prim gün sayısını doldurmuşsa kıdem tazminatı almaya hak etmektedir. Bu çalışan kıdem tazminatı alabilmek için yaş şartını doldurup emeklilik işlemlerini başlatması şart değildir. SGK’dan alınacak bir yazının işverene verilmesi ile kıdem tazminatı alınabilir.
ASGARİ ÜCRETLİLERE 96 BİN TL KIDEM TAZMİNATI!
Asgari ücrete yapılan son zamla beraber kıdem tazminatının taban ve tavan ücretleri yeniden belirlendi. Buna göre Türkiye’de şu anda çalışanların alabilecekleri en düşük 1 yıllık kıdem tazminatı 6.422 TL’ye, en yüksek 1 yıllık kıdem tazminatı ise 15.255 TL’ye yükseldi.
Aynı iş yerinde 15 yıl aralıksız olarak çalışan ve yaş hariç emeklilik şartlarını doldurmuş olan bir asgari ücretli çalışan işten ayrılarak kıdem tazminatını almak istediğinde şu anda eline net 96 Bin TL geçebilmektedir. Bir asgari ücretli çalışanın 1 yıllık kıdem tazminatı 6.422 TL olarak hesaplanmaktadır.