Emeklilikte Yaşa Takılanlar EYT yasası üzerinde çalışmalar başlarken milyonlarca kişi için erken emeklilik kapısı açılmıştı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin EYT yasası hakkında yaptığı son açıklamasında yasa taslağı üzerinde çalışmaları tamamladıklarını, Aralık ayında meclise sunacaklarını ve yasanın ilk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ile öncesi olan kişileri kapsayacağını söylemişti.
Sadece birkaç günle erken emeklilik hakkını kaybeden kişiler büyük hayal kırıklığı yaşarken staj sigortası ve çıraklık sigortası mağdurları da seslerini duyurmaya çalışmış, staj sigortasının da ilk işe giriş tarihi kabul edilmesini talep etmişti. Süreç hakkında beklentiler ve tartışmalar devam ederken milyonlarca çalışana EYT kapısını açacak emsal kararı Anayasa Mahkemesi açıkladı.
SİGORTALILIK BAŞLANGIÇ TARİHİ HAKKINDA EMSAL KARAR AÇIKLANDI!
Pek çok kişinin EYT kapsamı dışına çıkmasına neden olan sigortalılık başlangıç tarihi hakkında Anayasa Mahkemesi emsal karar açıkladı. Açıklanan kararda çalışanların lehine bir uygulamaya hükmedilmesi milyonlarca çalışanın yeniden erken emeklilik hayalleri kurmasına neden oldu. Verilen emsal kararda Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, hizmet tespit davalarında hâkimin duyarlı olması gerektiğine hükmetti.
Açıklanan emsal kararda mahkeme şu ifadelere yer verdi: "Sigortalılık başlangıç tarihi ve hizmet tespitine yönelik davaların kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu sebeple özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi icap eder. Yargıtay tarafından yerleşmiş içtihadı gereği olduğundan kamu düzenini ilgilendiren hizmet tespiti davalarında, hâkimin özel bir duyarlılık göstererek delilleri kendiliğinden toplaması ve sonucuna göre karar vermesi gerekir. Kendiliğinden araştırma ilkesinin uygulandığı bu davalarda ispat yükü, bir tarafa yüklenemez. Hizmet tespiti davalarının hedefi, hizmetlerin karşılığı olan sosyal güvenlik haklarının korunması olduğundan tespiti istenen dönemde kişinin sigortalı niteliği taşıyıp taşımadığı ile yapılan işin kanun çerçevesinde girip girmediği araştırılmalıdır. Çalışma iddiasının gerçeğe uygunluğu, ancak bu koşullar varsa inceleme konusu yapılabilecektir. Somut olaya ilişkin maddi ve hukukî olgulara göre, tanıkların davacının çalışmalarının kesintisiz devam ettiği yönündeki beyanları ortadadır. Anılan kısa sürede belediyenin temizlik işlerinin durmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, ihaleler arasında oluşan boşlukların ihale işlemlerinden kaynaklanan prosedür gereği olduğu, davalı belediyeye karşı aynı tarihlerdeki hizmetlerin tespitine yönelik açılan davalarda verilen kararların Yargıtay tarafından onandığı dikkate alındığında davacının uyuşmazlık konusu yapılan ve mahkemece tespitine karar verilen tarihler arasındaki sürede çalıştığının toplanan kanıtlarla ispatlandığı sonucuna varılmıştır. Hâl böyle olunca usul ve yasaya uygun direnme kararının onanması gerekmiştir."
İLK İŞE GİRİŞ TARİHİ HATALI VE YANLIŞ GÖZÜKEN KİŞİLER NE YAPMALI?
Çalışmasına rağmen işveren tarafından sigortası yapılmayan ya da geç yapılan ve bu nedenle EYT kapsamı dışında kalan kişilere umut ışığı doğuran bu emsal karar ile sosyal güvenlik hukukunun hem kamu hukuku hem de özel hukuk alanında kalan özellikleri dikkate alındığında, özellikle hizmet tespiti davalarında kendiliğinden araştırma ilkesinin ağır bastığı görüldüğü hatırlatılması yapıldı. Böylelikle hizmet tespit davası için çalışanların elleri güçlenmiş oldu.