Türkiye'de emeklilik sisteminde oldukça büyük bir karmaşa yaşanıyor. Yıllar içerisinde yapılan yasal düzenlemelerle emeklilik tam bir kaosa dönüştü. Kimin, hangi şartlarla emekli olacağını sistem bile karıştırır hale geldi. EYT düzenlemesi ile bu karmaşaya neşter vurulurken bu sefer de 3600 gün ile emeklilik tartışmaları çıktı. 3600 gün ile EYT'de emeklilik var mı?
3600 GÜN İLE EMEKLİLİK NEDİR?
SGK'nın 3600 gün ile emeklilik imkanı herkes tarafından kullanılabilecek bir imkan değildir. Yaş şartı ile sigortalılara verilen bir hak olan 3600 gün ile emeklilik sigorta başlangıç tarihine göre 4500 güne, sigorta koluna göre de 5400 güne kadar çıkabiliyor. Belirlenen prim koşulunu sağlayan emekliler yaş şartı ile daha fazla prim günü toplamaya gerek kalmadan emekli olabiliyorlar.
EYT'DE 3600 GÜNLE EMEKLİLİK MÜMKÜN MÜ?
EYT'de 3600 prim günü emeklilik konusunda büyük bir kargaşa yaşanıyor. 3600 gün ile EYT'de emekli olmak hem mümkün olabiliyor hem de mümkün olamayabiliyor. Bu paradoks tamamen kavram kargaşasından kaynaklanıyor. Kısmi emeklilik adı verilen yani yaş şartından dolayı 3600 prim günü ile emeklilikte EYT'de herhangi bir düzenleme yapılmadı. Önceden yaş şartı neyse o yaşa gelindiğinde 3600 günle emekli olmak mümkündür.
TARIM İŞÇİLERİ 3600 GÜNLE YAŞ ŞARTSIZ EMEKLKİ OLUYORLAR
Bunların dışında EYT’den yararlanacak bir kesim daha var. Onlar da, tarım işçileri. İlk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesinde olan tarım işçileri (2925 sayılı kanuna tabi), 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün koşulunu yerine getirmeleri şartıyla EYT’den emekli olabilecekler.
1984 tarihinde yapılan bir düzenlemeyle tarım işinde çalışanlara kendi istekleriyle sosyal sigorta kapsamına girme imkânı verilmişti. Tarım işinde çalışanlara, 15 yıllık sigortalılık süresi, 3600 prim gün sayısını doldurduklarında; kademeli yaşa göre emekli olma hakkı tanındı. Yaş şartı da kadınlarda 40 ila 54, erkeklerde 44 ila 58 olarak belirlendi. Sosyal güvenlik reformu ile 2008 yılında tarım SSK uygulaması son buldu. Ancak 2008 tarihinden önce tarım sigortası olanların geçen süre içinde herhangi bir çıkış yapmamaları halinde 3600 prim gün, 15 yıllık sigorta süresi ve kademeli yaş şartıyla emeklilik hakları devam etti.
KADIN ÇALIŞANLAR
İşte, EYT düzenlemesiyle bu kişilere de emeklilik hakkı tanındı. Buna göre 8 Eylül 1999 öncesi tarım sigortalı olanlar, 15 yıl sigortalılık sürelerini ve 3600 prim gün sayısını doldurmaları halinde yaş şartı aranmadan, EYT’den yararlanıp emekli olabilecek. Daha açık bir anlatımla, 8 Eylül 1999 öncesi tarım sigortalısı olan kadın çalışan –ki, tarım sigortası daha çok tarımda çalışan kadınların yaptırdığı bir sigortaydı- 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü doldursa bile 54 yaşında emekliliğe hak kazanıyordu. EYT’den yaş şartı kalktığı için emekli olabilecekler.
EYT'de 3600 günle emeklilik sadece bir istisna olarak uygulanıyor. Diğer kısmi emeklilik mevzusu ise önceki uygulama neyse aynı şekilde devam ediyor.