EYT yasası ile beraber çok sayıda sigortalıya emekli olma hakkı verildi. Yaş şartı kaldırılarak prim şartının yerine getirilmesi ile bu kişiler emekli olabiliyorlar. Ancak bazı sigortalıların primleri eksik olduğu için emekli olma imkanları şimdilik bulunmuyor. Prim şartını ne zaman tamamlarlarsa o zaman yaş şartına tabi olmaksızın bu kişiler emekli olabilecek. Bu hakka sahip olmak için aranan tek şart ise 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olmuş olmak.
BAĞKUR’LULARA İHYA İLE EMEKLİLİK!
Bağkur’lular emeklilik konusunda en ağır şartları yerine getirmek zorunda olan kesim olarak biliniyorlar. Erkek bir Bağkur’lunun emekli olabilmesi için 9000 prim gününü toplaması gerekiyor. Bu da öyle pek de kolay bir durum değil. Bazı Bağkur’lular için ise SGK ihya hakkı tanıyor. Bu hak kapsamında geçmişte 12 ay veya daha fazla süre prim ödememiş sigortalıların son primi ödedikleri ay itibariyle sigortalılıkları durduruluyor. Bu sigortalılığın durdurulduğu süre belirli bir masraf karşılığında ihya ediliyor ve emeklilikten sayılıyor. Yani 2 yıl sigortalılığı durdurulan bir Bağkur’lu ihya yaparak 720 prim günü kazanabiliyor.
İHYA MASRAFI NE KADAR?
Bağkur’lular ihya yapmak istediklerinde ne kadarlık bir masraf ile karşılaşacaklarını da merak ediyorlar. SGK mevzuatında bu masrafın bir hesaplanma yöntemi bulunuyor. Beyan edilen günlük kazancın çarpımı sonucu bulunan prime esas kazancın yüzde 34,5’i ihya borç tutarı olarak hesaplanıyor. Bugün günlük asgari ücret 333 TL olarak uygulanıyor. 720 gün sigortalılık süresi dondurulan bir Bağkur’lu ihya yapacaksa asgari ücret üzerinde borç tutarı 239.760 TL oluyor. Bunun da yüzde 34,5’i yani 82.717 TL ödenerek 720 günlük ihya yapılıp bu günler emeklilikten sayılabiliyor. 5 yıl ihya yapma hakkı olanlar ise 1800 günü 206.793 TL ödeyerek kazanabiliyorlar.
İHYA İLE NASIL EMEKLİ OLUNUR?
Bağkur’lular ihya ile nasıl emekli olabileceklerini merak ediyorlar. Önce SGK’ya başvuru yapılarak ihya işlemi başlatılıyor. Bir tutar hesaplanarak 3 ay içerisinde ödenmesi isteniyor. Bu tutarın ödenmesi durumunda ihya işlemi tamamlanmış oluyor. Bu şekilde primlerini tamamlayanlar emekli olmak için de başvuru yapıp emekli olabiliyorlar.
Öte yandan ihya ile borçlanma zaman zaman karıştırılabiliyor. Borçlanma yapma hakkı olanlar emekli olmak için kaç prim gününe ihtiyaçları varsa o kadar borçlanabiliyorlar. İhyada ise sigortalılık süresi ne kadar durdurulmuşsa tamamının ihya edilmesi gerekiyor.