Saklı Paylı Mirasçılık Nedir, Kimlerin Mirasta Saklı Payı Vardır, Oranı Ne Kadardır?
Türkiye’de miras paylaşımı meselesi üzerinde en çok anlaşmazlık yaşanan konular arasında yer almaktadır. Hatta çoğunlukla miras paylaşımlarının neticesi küskünlükle sonuçlanmaktadır. Bazen ise iş cinayetlere kadar gidebilmektedir. Ancak miras paylaşımında uygulanacak olan esaslar en ince ayrıntısına kadar Madeni Hukuk’ta yer almaktadır. Dolayısıyla miras paylaşımı anlaşmazlıklarının haklı bir gerekçesi yoktur.
SAKLI PAYLI MİRASÇI NEDİR?
Gayrimenkullerin miras yoluyla paylaşımları sırasında sık sık karşılaşılan bir terim de saklı paylı mirasçıdır. Peki saklı paylı mirasçı ne demektir? Bir kişinin varlıklarında bazı mirasçılarının saklı payları bulunmaktadır. Kişiler sağlıklarında miraslarını mirasçısı olmayan üçüncü şahıslara bırakabilirler. Ancak saklı paylar üzerinden miras devri yapmak mümkün değildir. Mirastaki saklı paylar devlet güvencesindedir ve miras yoluyla bir başkasına devredilemezler. Devredilseler bile saklı paya giren miras paylaşımı iptal edilir.
Kişinin saklı paylı mirasçıları yasalarla belirlenmiştir. Bunlar alt soy, üst soy ve eştir. Bu üç grup için de saklı pay oranları farklıdır. Alt soy olan çocukların mirastaki saklı payı yüzde 50’dir. Alt soy olmaması halinde üst soy olan anne ve babanın mirastaki saklı pay oranı yüzde 25’tir. Eşlerin saklı pay oranı ise kiminle miras paylaşımı yapacağına göre değişmektedir. Alt soy ve üst soy yoksa eşin mirastaki saklı payı yüzde 75’tir. Eş alt sot ve üst soy ile miras paylaşımı yaparsa tüm miras saklı pay olarak kabul edilir.
Saklı paylar gözetilmeden yazılan vasiyetnameler ile yapılan miras paylaşımları uygulanamamaktadır. Örneğin kişi vefat etmeden önce 10 evinin tamamını üçüncü bir kişiye vasiyetname ile miras bırakmış olsun. Bu kişinin iki çocuğunun olması ve başka mirasçısının olmaması durumunda üçüncü kişiye bırakılan 10 evin 5 tanesi saklı pay kapsamında çocuklara miras olarak devredilir. Vasiyetnameler saklı payların önüne geçemezler.