Türkiye için 2023 yılı oldukça önem arz eden bir yıl olacak. Cumhurbaşkanlığı ve millet vekili seçimlerinin gerçekleşeceği 2023 yılı şuan yaşanan gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda bir dönüm noktası olacak. Normal şartlarda Haziran ayında gerçekleşecek olan seçimlerin daha erken bir tarihe alınması neredeyse kesinleşti. Ancak erken seçim kararının nasıl alınacağı konusunda akıllar karışık.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, muhalefet tarafından sıklıkla dile getirilen erken seçim söylemlerine şiddetle karşı çıksa da son zamanlarda seçimlerin Haziran ayından daha önce gerçekleşeceği konusunda bazı açıklamalarda bulundu. Peki kanunen erken seçim kararı nasıl alınacak?

Neden Erken Seçime Gidiliyor?

2023 yılında yapılacak olan seçimlerin Haziran ayından önce yapılması konusu ilk olarak muhalefet kanadı tarafından, iktidara bir meydan okuma olarak ortaya atıldı. Seçimleri kazanacağını düşünen muhalefet liderleri sıklıkla Cumhurbaşkanı Erdoğan'a erken seçim çağrısında bulundu. Erdoğan bu çağrıları önceleri kesin bir dille reddedip seçimlerin zamanında yapılacağını söylese de son günlerde yaptığı açıklamalarla erken seçim sinyalleri veriyor. 

İktidar kanadından yapılan açıklamalar göre, Haziran ayında yaz tatili olduğundan seçimlere katılım oranının düşük olacağı, bu durumun da millet iradesinin tam manasıyla sandığa yansımamasına yol açacağı vurgulanıyor. Demokrasinin tam manasıyla işlemesi ve seçimlere katılım oranının yüksel olması için seçimlerin daha erken bir tarihe alınmasının daha sağlıklı olacağı ifade ediliyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da bir konuşmasında mevsimsel şartlar göz önüne alınarak seçimin biraz erkene alınabileceğini söyledi. Seçimlerin zamanında yapılması durumunda, eğer cumhurbaşkanı seçimi ikinci tura kalırsa, ikinci seçim bayrama denk geliyor. Dolayısıyla seçim tarihinin değiştirilmesi şart. 

Muhalefet kanadının seçimlerin erkene alınması hakkındaki yorumu ise oldukça farklı. Muhalefete göre erken seçim kararının ilk ve en önemli nedeni Recep Tayyip Erdoğan'ın adaylığı. Her ne kadar iktidar kanadından yapılan tüm açıklamalarda Erdoğan'ın adaylığında herhangi bir engel bulunmadığı vurgulansa da muhalefet aynı görüşte değil. Muhalefete ve anayasaya göre, Recep Tayyip Erdoğan 2 dönem cumhurbaşkanlığı görevini yürüttüğü için bir kez daha aday olamıyor. 

Muhalefetin ortaya attığı ikinci bir iddia ise genç seçmenle alakalı. İddiaya göre, iktidar kanadı genç seçmenlerin seçimde oy kullanmasını istemiyor. Bu sebeple üniversitelerde eğitimin devam ettiği bir tarihte yapılacak bir seçimle genç seçmenin oy kullanmasının önüne geçilmek isteniyor. 

Erken Seçim Kararı Nasıl Alınır?

Anayasa'nın 116. maddesinde erken seçim kararının alınması için gerekli şartlar açıkça belirtilmiş durumda. Bu maddeye göre 2 şekilde erken seçim kararı alınabilir. Birinci seçenek mecliste bulunan tüm millet vekillerinin 5'te 3'ünün oylarıyla seçimin tekrarlanması kararı alınabilir. 

Bu maddeye göre erken seçim kararı alınabilmesi için toplam 600 millet vekilinden 360'ının seçimlerin tekrarlanması için evet oyu kullanması gerekiyor. AKP ve MHP'nin oluşturduğu Cumhur İttifakının toplamda 336 millet vekili bulunuyor. Bu durumda Cumhur İttifakı tek başına erken seçim kararı alamaz. 

Millet İttifakı ise 6 Nisan'dan sonra yapılacak olan erken seçimlere destek vermeyeceğini açıkladı. Dolayısıyla meclisten erken seçim kararı alınması zor görünüyor. 

Erken seçim için bir diğer seçenek ise Cumhurbaşkanı kararı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bir önceki seçimleri iptal ederek seçimlerin yenilenmesi kararı alabilir. Ancak bu durumda 2 dönem kuralı gereği aday olamaz.