Emlak sektöründe zaman zaman vatandaşlar izalei şuyu kavramını duyuyorlar. İsminden pek anlaşılamayan bu kavramın ne anlama geldiği ve emlak literatürüne neden girdiği araştırılıyor. Peki izalei şuyu nedir? Hangi durumlarda devreye sokulur? Kimler izalei şuyu yapabilir? İzalei şuyunun hukuki kıstasları nelerdir? İzalei şuyu ile ortak mallar nasıl paylaştırılır?

İZALEİ ŞUYU NEDİR?

Bir mal üzerinde ortak hakların payları oranında bölüştürülmesine izalei şuyu denir. Bu uygulamaya göre ortak olan mallar üzerinde bir anlaşma sağlanamıyorsa taraflardan birisi mahkemeye başvurduklarında yargı devreye girer. Bu noktada mahkeme izaleyi şuyu kararı verebilir. Bu karar verilirse dava konusu edin mal ki bu arsa olabilir, ev olabilir veya bir başka taşınmaz olabilir mahkeme tarafından satılabilir. Satış ile elde edilen gelir de o mal üzerindeki hak sahiplerine payları oranında dağıtılır.

Medeni Kanunun 628. maddesi izalei şuyu kavramını içermektedir. Ortak bir malın bölüştürülme imkanı yoksa ve taraflar herhangi bir şekilde anlaşamıyorlarsa böyle durumlarda izalei şuyu uygulamaya sokulur. İlgili mal önce mahkeme tarafından satışa çıkarılır. Ardından gerçekleştirilen satış işlemi sonrası ortaklık sona erer. Ortaklar satış işleminde ortaya çıkan fiyat üzerinden paylarına oranla birer bedel alırlar. Atılan mala dair herhangi bir hukuki hakları kalmaz.

İZALEİ ŞUYU DAVASI İLE ORTAKLIK BİTİRİLİR

İzalei şuyu esasında bir ortaklık sona erdirme yoludur. Burada esas amaç ortaklar arasındaki anlaşmazlıkları bir daha sorun olmayacak bir şekilde mahkeme tarafından çözülmesidir.İzalei şuyu davası sonuçlandığında ortada bir ortaklık hukuku kalmaz. Ortaklık tesis edilen arazi, arsa, ev, villa veya bir başka gayrimenkul mahkeme aracılığı ile el değiştirir. Hukuk terminolojisinde izalei şuyu davalarında bu sebeplerden dolayı ortaklığın giderilmesi davası denilmektedir.

İzalei şuyu davaları Türkiye'de daha çok miraz yoluyla kalan mallar nedeniyle açılmaktadır. Ölen şahıs mirasçılarına bir ev bıraktığında bu evin nasıl kullanılacağı ve miülkiyetinin nasıl olacağı konusunda anlaşmazlıklar çıkar. Bu durumda devreye mahkeme girerek soruna çözüm üretir.