Türkiye'de devlet tarafından yapılacak olan projelerin alanında vatandaşlara ait taşınmazlar olması durumunda devreye giren kamulaştırma çok merak edilen konulardan birisi oldu. Vatandaşlar kamulaştırmanın nasıl olacağını, zarar edip etmeyeceklerini, taşınmazlarının kamulaştırma yoluyla satışı ile ne gibi hakları bulunduğunu merak ediyorlar.

KAMULAŞTIRMA NEDİR?

Devlet tarafından yol, köprü, hastane, okul ve bunun gibi çok sayıda proje devreye sokulduğunda proje alanında vatandaşların mülkiyetinde bulunan alanlar hakkında yapılan satın alma işlemidir. Devlet bedelini ödeyerek kamu yararına vatandaşın taşınmazını satın almaktadır. Kamulaştırma işleminin tüm çerçevesi kanunla çizilmiş ve hem devletin hem de vatandaşın hukuki hakları belirlidir.

KAMULAŞTIRMA NASIL YAPILIR?

Kamulaştırma yapacak devlet kurumu ile vatandaş arasında satın alma görüşmeleri ile başlayan kamulaştırma süreci vatandaşlara yapılan bildirim ile başlar. Kamu kurumu ile vatandaş arasında bir görüşme yapılır ve bu görüşmede ilgili taşınmaz hakkında o kamu kurumunun belirlediği bedel vatandaşa önerilir. Genellikle bu bedel o taşınmazın gerçek değerinin altında olur. Mülk sahibi vatandaşın bu bedeli kabul etmeme hakkı vardır. Bu hakkı kullanan vatandaşlar teklifi kabul etmeyebilir.

Vatandaşa kamu kurumunun kamulaştırma bedeli olarak önerdiği bedelin kabul edilmemesi durumunda ikinci aşamaya geçiş yapılır. Bu aşamada ilgili kamu kurumu kamulaştırma için mahkemeye başvurur. Mahkeme tarafları duruşmada bir araya getirir. Bedeli kabul edip etmediği mahkeme başkanı tarafından mülk sahibi vatandaşa sorulur. Vatandaş hala teklifi kabul etmiyorsa bu sefer mahkeme taşınmazın bedelinin belirlenmesi için bilirkişi raporu düzenlemesini isteyerek davayı erteler.

Bir sonraki davaya kadar bilirkişi heyeti ilgili taşınmaz üzerinde bir çalışma yapar. Taşınmazın bulunduğu yerdeki fiyatlar, o taşınmazdan elde edilen gelir, taşınmazın kullanım amacı gibi detayları değerlendirerek bilirkişi bir fiyat belirler. Mahkemede bu fiyat üzerinde anlaşma olursa kamulaştırma gerçekleştirilir. Ancak yine anlaşma olmazsa ikinci bir bilirkişi heyeti görevlendirilir. Bu heyetin belirleyeceği taşınmaz bedeli mahkemede nihai karar olur.