Ukrayna ile Rusya arasında yaşanan uzun süreli gerilimin bugün Rus Lider Putin tarafından orduya verdiği talimat ile savaşa dönmesinin ardından gözler bir kere daha Kanal İstanbul projesine çevrildi. Habertürk Genel Yayın Yönetmeni Fatih Altaylı tarafından yapılan açıklama ile bir kere Montrö Boğazlar Sözleşmesi tartışması başlarken Ukrayna - Rusya savaşı gerilimi tırmandırdı.

Batılı ülkeler tarafından Rus savaş gemilerine Boğazların kapatılması çağrısı yapılırken Kanal İstanbul projesi üzerinden yeniden Montro Boğazlar Sözleşmesi tartışması yaşandı. Peki, Kanal İstanbul yapılırsa Montrö Boğazlar Sözleşmesi iptal mi olur, Türkiye savaşa mı girecekti, Rusya Türkiye'ye saldırabilir mi?

KANAL İSTANBUL PROJESİ YAPILMIŞ OLSAYDI ŞİMDİ NE OLURDU?

Fatih Altaylı yapmış olduğu açıklama ile "Bu meselede taraf olmamak için tek tutunacağımız dal bu ülkeyi kuran “büyük insanların” bize bıraktığı Montreux Anlaşması. Bu sayede pozisyonumu korumayı başaracağız. Ve iyi ki, Kanal İstanbul gibi bir şeyi yaparak Montreux Anlaşması'nı bypass etmemiz talebiyle karşımıza geleceklerin eline koz verememişiz" dedi.

Yapmış olduğu dolar yorumları ile adını duyuran ekonomist Selçuk Geçer ise "Kanal İstanbul olsaydı ne olacaktı?" sorusunu yöneltti.

MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ NEDİR, MONTRÖ MADDELERİ NELER?

Kanal İstanbul projesinin ilk açıklandığı günden bu yana tartışmaya açılan Montrö Boğazlar Sözleşmesi 1936 tarihinde imzalanmıştı. Anlaşma kapsamında Türkiye'ye İstanbul ve Çanakkale boğazları üzerinde kontrol ve savaş gemilerinin geçişini düzenleme hakkı verilmişti. Uluslararası anlaşma olması nedeni ile tüm ülkeleri ilgilendiren anlaşma hakkında Kanal İstanbul projesi üzerinden tartışmalar yaşanmıştı.

Karadeniz'e kıyısı olmayan ülkelere ait savaş gemilerinin geçişini sınırlayan sözleşme Türkiye'ye boğazın hakimiyeti konusunda tam yetki verirken hem Ulaştırma hem de Çevre bakanları tarafından geçmiş tarihli yapılan açıklamalarda Kanal İstanbul projesinin bu sözleşmeye bir etkisi olmadığı savunulmuştu.

KANAL İSTANBUL MONTRÖ'YÜ ETKİLER Mİ, MONTRÖ SÖZLEŞMESİ MADDELERİ GEÇERSİZ OLUR MU?

Geçmiş dönemde özel bir televizyon kanalının canlı yayınına katılan Emekli Büyükelçi Uluç Özülker, Kanal İstanbul projesinin Montrö Sözleşmesi'ne etkisi olmadığını belirterek "Kanal İstanbul projesi Montrö Boğazlar sözleşmesini bağlamaz" demişti. Konu hakkında hukukçuların farklı görüşleri de bulunuyor ve bazı hukukçular ise Amerika ile Rusya'nın bu projeyi kendi amaçları için kullanacaklarını iddia ediyorlar.